Uwaga, mam dla Ciebie dobrą wiadomość: nie musisz chodzić do szkoły.

Wyjaśnijmy sobie coś na początek: obowiązek szkolny trwa do ukończenia szkoły podstawowej. Obowiązek nauki trwa natomiast do ukończenia 18 roku życia. Tak więc przed osiemnastką zupełnie się od szkoły nie uwolnisz. Na szczęście nie wszystko stracone: bo przynajmniej nie musisz do niej chodzić.

Jednymi z najczęściej zadawanych mi pytań są te o edukację domową, indywidualny tok nauczania i możliwość zrezygnowania z nauki w szkole. Postanowiłam zebrać wszystkie informacje w publicznie dostępnym miejscu i odrzeć je z okropnie sztywnego języka, który straszy na stronie ministerstwa. Chcę, by więcej ludzi wiedziało, że można inaczej. Ja uczę się poza szkołą od prawie pięciu lat – bez szkody dla moich ocen, możliwości czy normalności. 🙂 Część tego czasu spędziłam w szkole demokratycznej – nieformalnej szkole alternatywnej. O tego rodzaju alternatywach napiszę więcej wkrótce, póki co chcę jednak wyjaśnić, czym właściwie jest indywidualny tok nauczania

NIE MUSISZ CHODZIĆ DO SZKOŁY!

Dowiedz się dla kogo jest indywidualny tok nauczania, co to właściwie jest, z czym się wiąże i jak na niego przejść. No i… ciesz się odzyskaną wolnością. (Ja niczego nie sugeruję!)

Dla kogo jest indywidualny tok nauczania?

Dla tych, którzy…

  • postanowili wziąć edukację w swoje ręce,
  • są “wybitnie uzdolnionieni”
    • w polskich szkołach rozumie się przez to głównie laureatów konkursów,
  • nie chcą siedzieć codziennie na lekcjach,
  • źle czują się w szkole/klasie,
  • przez stan zdrowia nie mogą uczestniczyć w zajęciach
    • uwaga, depresja czy ataki paniki są równie sensownym powodem co złamana noga!
  • po prostu nie chcą chodzić do szkoły (ale, uwaga, tego we wniosku nie piszemy).

By…

  • zyskać kontrolę nad własnym czasem,
  • nie tracić wielu godzin w szkole na zajęcia, które nas nie satysfakcjonują,
  • samodzielnie decydować o tym, jakim przedmiotom chcesz poświęcić największą uwagę,
  • uczestniczyć wyłącznie w wybranych przez Ciebie zajęciach w szkole,
  • we własnym tempie przygotować się do egzaminów (w tym egzaminów gimnazjalnych, matury),
  • podjąć wolontariat, staż lub pracę i zdobywać doświadczenie,
  • poświęcić się swojej pasji,
  • odpocząć od szkolnego środowiska,
  • skupić się na swoim zdrowiu,
  • myśleć samodzielnie (a nie za pomocą odgórnie zasugerowanych schematów)
  • doświadczyć prawdziwej wolności.

z czym się to wiąże?

Z…

  1. obowiązkiem pisania egzaminów klasyfikacyjnych z każdego przedmiotu raz do roku.
    • To, jak dokładnie wyglądają takie egzaminy, zależy od Twojej szkoły. Mogę powiedzieć tyle, że opierają się na podstawie programowej oraz mają część ustną i pisemną. Ewentualnych wskazówek i informacji o kryteriach oceniania może udzielić Ci nauczyciel przedmiotowy, który przygotuje Twój test.
  2. brakiem obowiązku uczestniczenia w zajęciach szkolnych.
    • Tę kwestię wyjaśniasz z dyrektorem szkoły. Masz prawo nadal korzystać z zajęć, jeśli chcesz. Możesz też dogadać się tak, że wpadać będziesz tylko na egzaminy.
  3. możliwością przyznania indywidualnych zajęć (1 na 1 z nauczycielem).
    • To zależy od dobrej woli szkoły. Może udostępnić Ci x godzin z danym nauczycielem, może też umyć ręce i powiedzieć, że nie ma na to czasu.
  4. możliwością zdania dwóch lub więcej lat w jeden rok.
    • Musisz zaznaczyć taką chęć we wniosku o przyznanie indywidualnego toku nauczania.

Indywidualny tok nauczania a indywidualny program nauczania

Indywidualny tok nauczania pozwala na wyżej wymienione rzeczy.

Indywidualny program umożliwia dostosowanie programu jednego lub kilku przedmiotów do naszych potrzeb: gdy na przykład chcemy realizować materiał na poziomie kolejnej klasy. To fajne rozwiązanie, gdy chcesz rozwijać się w obszarze jakiegoś szkolnego przedmiotu i pozostać w szkole.

Te dwie rzeczy można połączyć: możesz mieć indywidualny tok nauczania, a na dodatek inny program niektórych przedmiotów.

Zezwolenie na indywidualny tok/program nauki możesz dostać po upływie co najmniej jednego roku nauki w szkole, a w uzasadnionych przypadkach – po upływie jednego semestru. Udziela go dyrektor szkoły. W tym celu musisz złożyć wniosek. Jeśli ITN zostanie Ci przyznany, szczegóły również dogadasz właśnie z dyrektorem. Najprawdopodobniej przydzieli Ci on też nauczyciela-opiekuna, do którego będziesz mógł(mogła) zwracać się ze wszelkimi pytaniami.

Przed ostatnią reformą możliwy był wybór placówki w całej Polsce. Dlatego też ja jestem zapisana do szkoły specjalizującej się w edukacji domowej. Obecnie musi to być jednak Twoja szkoła rejonowa lub szkoła mieszcząca się w pobliżu Twojego miejsca zameldowania. 

Wniosek

  • Możesz złożyć go Ty (jeśli jesteś niepełnoletni(a), potrzebujesz do tego zgody rodziców), mogą go też złożyć Twoi rodzice lub Twój wychowawca.
  • Składasz go do dyrektora za pośrednictwem wychowawcy klasy.
  • Musi zawierać Twoje dane osobowe i uzasadnienie prośby.
  • Wychowawca musi załączyć do niego swoją opinię o Twoich predyspozycjach, możliwościach i oczekiwaniach ucznia razem z informacją o Twoich dotychczasowych osiągnięciach.
  • Dyrektor przed podjęciem decyzji może zasięgnąć (i najpewniej to zrobi) opinii rady pedagogicznej i poradni psychologiczno-pedagogicznej.
    • To drugie oznacza, że czeka Cię wizyta w poradni: najlepiej nie zwlekaj i umów ją od razu. Spodziewaj się pytań o to, jak radzisz sobie ze szkołą, dlaczego chcesz przejść na ITN, czy jesteś wystarczająco zmotywowany(a), czy egzaminy klasyfikacyjne Cię nie przerosną, a także podstawowych testów IQ. Testami nie musisz się stresować: to nie działa tak, że musisz mieć jakiś konkretny wynik, by otrzymać pozytywną opinię.
  • Opinie wszystkich tych organów muszą być pozytywne, by dyrektor mógł wyrazić zgodę na Twój ITN.

Moja rada

Solidnie umotywuj swój wniosek. Jeśli w pełni pochłania Cię jakaś pasja: pokaż to, przekonaj czytających, że warto dać Ci na nią czas i przestrzeń. Przedstaw swoje projekty, zademonstruj, czym się zajmujesz. Spróbuj użyć języka korzyści: napisz dyrektorowi, co zyska, pozwalając Ci na ITN. Może dzięki temu osiągniesz lepsze wyniki w jakimś przedmiocie? A może będziesz godnie reprezentować szkołę w jakiejś instytucji/firmie? Jeśli w szkole czujesz się źle: przedstaw zaświadczenia od lekarza (także psychiatry!). 

Udało się: co teraz?

  • YAY, PARTY! ???
  • Zrób to, na co wcześniej nie miałaś(eś) czasu.
  • Ustal wszystko z dyrektorem: czy przychodzisz na zajęcia? Kiedy musisz zdać egzaminy? Do kogo masz się zwracać w razie wątpliwości?
  • Porozmawiaj ze swoimi nauczycielami, poproś ich o przygotowanie zestawu wskazówek (na jakich tematach się skupić, z jakim rodzajem zadań się zapoznać).
  • Nie zapominaj o wychodzeniu z domu. Nawet jeśli przechodzisz na ITN ze względu na depresję, pamiętaj, że zamykanie się w 4 ścianach nie jest najlepszym rozwiązaniem.

Rozważysz taki tryb nauczania? Co o tym myślisz?

***

Zdjęcia ilustrujące wpis pochodzą ze zbiorów Unsplash i są autorstwa Kimberly FarmerJoanny Kosinskiej Nevena Krcmarka.

Źródła, na których oparłam ten wpis:
– własne doświadczenie 🙂
– dokumenty szkoły, do której jestem zapisana,
– strona Ministerstwa Edukacji Narodowej,
– 
portal oświatowy.

Udostępnij ten wpis, wszyscy powinni wiedzieć, że nie muszą chodzić do szkoły!